Op donderdag 2 oktober 1942 werd de Joodse gemeenschap in Dedemsvaart en Balkbrug door de Duitse bezetter opgeroepen om zich om 19.00uur met het hele gezin te melden bij de synagoge aan de Markt onder het mom van “werkverruiming in het Oosten”.
Er woonden 7 gezinnen in Dedemsvaart en 3 gezinnen in Balkbrug totaal 35 personen. ’s Morgens waren al enkele personen naar Zwolle vervoerd. De rest ging ’s avond met de bus. Vanuit Zwolle werden ze op transport gezet naar Westerbork en later naar de concentratiekampen afgevoerd waar ze vergast werden.
Nu, bijna 80 jaar later, is op voorspraak van Joop Kolkman woonachtig in Zwijndrecht maar met Dedemsvaartse roots, door de Historische Vereniging Avereest de werkgroep Stolpersteine Avereest 42-22 opgericht.
De werkgroep kwam op 11 juli 2020 voor het eerst bij elkaar om een actieplan op te stellen om nu, bijna 80 jaar later, het mogelijk te maken deze gebeurtenis en de betroffen families te herinneren door het leggen van z.g.n. Stolpersteine (Struikelstenen). Dit zijn stenen met een afmeting van 10×10 cm met daarop een messing plaatje waar in de naam, geboortedatum, sterfdatum en de plaats of naam van het concentratiekamp waar de persoon vermoord is zijn gegraveerd. Deze stenen worden op de openbare weg in de stoep gelegd voor het woonhuis waar de gedeporteerden het laatst hebben gewoond.
Uniek is dat bij elk adres naast de stenen een steen met een QR-code gelegd wordt. Als men deze code met de telefoon scant komt men op een internetpagina van de Historische Vereniging Avereest en krijgt men een hoop informatie over de personen waarvoor de stenen zijn gelegd.
Het idee van deze steenlegging komt van de Duitse kunstenaar Günter Demnig. De eerst steen werd in 1992, nog illegaal, door hem geplaatst in Berlijn. Daarna zijn er in 25 Europese landen inmiddels al ruim 70.000 van deze stenen gelegd.
Dit jaar zijn Dedemsvaart en Balkbrug aan de beurt en zullen er op 9 april aanstaande in Balkbrug 8 stenen en een dag later op 10 april in Dedemsvaart 27 stenen door Günter Demnig gelegd worden. Dit onder toezicht van vele genodigden.
Naast de groep persoonlijk stenen komt een extra steen met een QR-code te liggen. Als je deze code met de telefoon scant dan kom je op de website van de HVA waar extra informatie staat over de betreffende personen.
Elk adres waar de stenen komen te liggen wordt “geadopteerd” door een school in Dedemsvaart of Balkbrug. Zij krijgen een lespakket dat jaarlijks gebruikt kan worden opdat de herinnering aan het gebeurde levend gehouden wordt en doorgegeven wordt aan volgende generaties. Ook zullen zij stenen onderhouden.
Op dat wij nooit vergeten.
